25 Ocak 2017 Kamu İhale Mevzuatı Değişiklikleri Ne Anlama Geliyor-4 (Yapım İşi İhaleleri)

25 Ocak 2017 kamu ihale mevzuatı değişikliklerini irdelediğim yazı serimin sonuncusunda bugün yapım işleri ihalelerine ilişkin yapılan değişiklikleri ele alacağım.

Yapım  işi ihaleleriyle ilgili en önemli değişiklikler, yurt dışında kamu veya özel sektörde gerçekleştirilen işlerle ilgili iş deneyiminin belgelendirilmesiyle alakalı. Burada yurt dışında iş deneyimi olan müteahhitleri rahatlatacak çok önemli değişiklikler hayata geçiyor. Bunlardan ilki, yurt dışında yapım işi gerçekleştiren yerli müteahhitlere o ülkedeki konsolosluklarımızda bulunan ticaret ataşelikleri/müşavirlikleri tarafından iş bitirme belgesi düzenlenmesi. Bu belge düzenleme yetkisi sadece bitmiş işlerle sınırlı. Bu değişiklik şüphesiz yurt dışında deneyim sahibi müteahhitlerimizi kırtasiyecilikten ve tasdik-tercüme-noter sarmalında onay işlemlerinde yapılan hatalardan kaynaklı ihale dışı bırakılmalardan önemli ölçüde kurtaracaktır. Tabi, bu belge için yapılacak başvurularda da bir takım şekil ve belge şartları var (sözleşme, geçici kabul tutanağı vs.). Ancak bu zahmete bir defa katlanıldıktan sonra alınan iş bitirme belgeleri çok sayıda ihalede kullanılabilir hale gelecektir. Bu durumun ihale komisyonunun işlerini de çok kolaylaştıracağı kesindir. Zira, KİK'e de bu tasdik-onay-apostil-noter vs. konularının değerlendirilmesinden kaynaklı çok sayıda uyuşmazlık gelmekte. Yeni düzenlemeyle birlikte ihale komisyonları çok sayıda yerli-yabancı belge yerine bir belgeye bakarak değerlendirmelerini yapabilecekler. 

Yurt dışı iş bitirmelerine ilişkin ikinci önemli değişiklik ise yurt dışında bitirilmiş işlere ilişkin belgelerin 1/1/2018 tarihinden itibaren EKAP'a kaydedilmeye başlanacak olması. Kayıt işlemi usule uygun (eksiksiz ve şekil şartlarına uyan belgeler ile) başvuru yapılmasından sonra 60 gün içerisinde yapılacak. Yönetmelik bu kayıt işleminin bilgi amaçlı olacağını söylüyor. Yani, EKAP'a kaydedilmesi iş bitirme belgesinin gerçekliğini ve usule uygun hazırlandığını garanti etmez deniyor. Bu durum, yurt dışı iş deneyim belgeleriyle ilgili uyuşmazlıkların yeni dönemde de devam edebileceğini göstermektedir. Ayrıca bu düzenleme ile yurt dışında gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgelerinin 1/7/2018'e kadar EKAP üzerinden kayıt altına alınması zorunlu hale getirilmektedir. Bu tarihten sonra kaydedilmezse iş deneyim belgesini tevsik için kullanılamayacaktır. Daha önceki EKAP iş deneyim belgeleri düzenlemeleriyle ilgili tecrübe dikkate alındığında ben bu 1/7/2018 tarihinin yine erteleneceğini öngörüyorum. Zira, 6 ay kayıt altına almak için uzun bir süre değil. Müteahhitlerimizin yurt dışı iş deneyimi oldukça fazla. Bunların hepsini 6 ayda KİK'in EKAP'ta kaydetmesi biraz zor gibi. Bu şekilde EKAP'a kaydedilen belgeler ihalelerde KİK tarafından başvuru sahibine verilen kayıt belgesi sunularak kullanılacak. 

Yapım işlerinde iş deneyim belgesiz düzenlemesine ilişkin olarak diğer bir düzenleme ise teknoloji geliştirme bölgelerinde gerçekleştirilen işlerle ilgili. Buna göre teknoloji geliştirme bölgelerinde gerçekleştirilen işlerle ilgili iş deneyim belgesi teknokent yönetimleri tarafından hazırlandıktan sonra Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanacak. Organize Sanayi Bölgeleri'nde faaliyet gösteren teknokentlerde ise bu yetki ve sorumluluk OSB yönetim kurullarında olacak. Son dönemde sayıları hızla artan teknokentlerde de önemli yapım projelerinin sürdüğü ve yapım iş deneyiminin ortaya çıktığı düşünüldüğünde gerekli bir düzenleme yapılmış diyebiliriz. 

Hizmet alım ihalelerinde banka referans mektuplarıyla alakalı yapılan değişiklik yapım işlerinde de yapıldı. Buna göre, yapım işi ihalelerinde yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısına eşit veya fazla olan ihaleler ile belli istekliler arasında ihale usulü kullanılan ve yeterlik puanlaması kullanılan ihaleler için olan bankalardan temin edilecek belgelerin (banka referans mektubu) istenmesi zorunluluğu kaldırılmıştır. 

Yapım işlerinde aşırı düşük teklif sorgulamasıyla ilgili değişiklikler de bu paketin içerisinde yer alıyor. Aynen hizmet alımlarında olduğu gibi, sınır değer tespitinde, ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatı uygun bulunan tüm istekliler, daha sonra değerlendirme dışı bırakılıp bırakılmadıklarına bakılmaksızın, hesaplamada dikkate alınacak. Yine hizmet alımlarında olduğu gibi, akaryakıtın sorgulama da önemli bir teklif bileşeni olması durumunda akaryakıt birim fiyatı EPDK tarafından açıklanan perakende fiyatlardan düşük olamayacak. Bu açıklama ile artık akaryakıt girdisinin açıklanmasında fiyat teklifi, rafineri çıkış fiyatı, dağıtıcı karı, vergiler vs. dikkate alıp ayrıştırma yaparak açıklama uygulamasına geçit verilmeyecek.

Yapım işleriyle ilgili değineceğimiz son değişiklik iş denetleme ve iş yönetme belgelerinde son on beş yıl tespitinin neye göre yapılacağı. Yeni değişiklikle bitmiş işlerde iş bitiminde halen görevde olanlar açısından geçici kabul tarihi, devam eden işlerde iş bitmeden görevden ayrılanlar için ilk sözleşme bedelinin tamamlandığı tarih veya ilgilinin denetim/yönetim görevinden ayrıldığı tarihlerden daha sonra olanı esas alınacak. Bilindiği üzere, iş denetleme ve yönetme belgesinin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son on beş yıllık sürede olup olmadığına bakılıyor. 

Bu şekilde 25 Ocak 2017 ihale mevzuatı değişikliklerini değerlendirdiğimiz yazı dizimizi bitirmiş bulunuyoruz. Umarım faydalı olmuştur. 

Ümit ALSAÇ

Kamu İhale, Kamu İhale Sözleşmeleri ve EKAP Danışmanı

(E) Kamu İhale Kurumu/Kamu İhale Uzmanı

Ücreti mukabili eğitim ve danışmanlık talepleri için:

E-posta: ualsac@gmail.com