Kamu Hastaneleri Kurumu ve Kamu Hastane Birliklerinin Kapatılması Üzerine

25.8.2017 tarihinde 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 694 sayılı KHK ile yapılan en önemli düzenlemelerden birisi Sağlık Bakanlığı'nın yeniden yapılandırılması oldu. Buna göre, 2011 yılında kamu kurumlarının KHK’larla yeniden yapılandırıldığı dönemde, 663 sayılı KHK ile kurulan Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ile bu kuruma bağlı Kamu Hastaneleri Birlikleri yine bir KHK ile kapatılıyor. Bahsedilen bu iki kurum aynı adlı iki Genel Müdürlüğe çevriliyor. Kamu hastaneleri de artık doğrudan ilgili İl Sağlık Müdürlüklerine bağlanıyor. Yeniden yapılanma için de 3 aylık geçiş süreci öngörülüyor. Ülkemiz ve devletimiz için hayırlı olsun diyorum.

Bu değişikliklerin gerekçesiyle ilgili yazılı basında çok şey yazıldı, çizildi. Özellikle bir önceki Sağlık Bakanımız Sn. Recep AKDAĞ’ın Sağlık Bakanlığından alınmasının artçısı olduğu söylendi. Ben bu yazıda bu tür konulara girmeden konuyu kamu sağlık alımları açısından değerlendireceğim.

Kamu Hastane Birliklerinin kurulmasının en önemli gerekçelerinden birisi kamu sağlık alımlarında Birlik Genel Sekreterlikleri çatısı altında satın alma uzmanlığının hayata geçirilmesi, bu birliklerde çalışan personele nispeten daha iyi ücretlerle büyük riskler barındıran satın alma mesleğini yürütme imkânı verilmesiydi. Malum, kamu sağlık alımları ilaçtan, tıbbi cihaza, aşıdan, sarf malzemesine, test ve tetkikten yatan hastalar için diyet yemeğine çok geniş bir spektrumu kapsıyor. Bu sektörlerdeki piyasanın yaklaşık %85’inin alıcısı kamu hastaneleri (üniversite hastaneleri de dahil olmak üzere). Bu nedenle sağlık sektörü alımlarında uzmanlaşma çok önemli. İhalelerde prosedürel kurallara uyulmaması, bunlardan dolayı ihale iptalleri, suiistimale açık yürütülen kimi işlemlerin (teknik şartname hazırlanması, demonstrasyon, numune değerlendirmesi vs.) kamuya ve dolayısıyla ülkemize maliyeti çok yüksek olabiliyor.

Kamu Hastane Birlikleri ile birlikte sağlık sektörü alımlarında uzmanlaşma, kalifiye elemanların satın alma fonksiyonunda çalıştırılması gibi hedeflere nispeten ulaşılabilmişti. Kamu İhale Kurumu’nda kamu ihale uzmanı olarak çalıştığım dönemlerde (özellikle EKAP’la ilgili çalıştığım 2009-2015 yılları arasında) Kamu Hastaneleri Kurumu yetkilileri ile yakın çalışma fırsatım oldu. Defalarca Kamu Hastane Birlikleri’nin ihale mevzuatı eğitimlerine gittim. En son 2015 yılı başında gittiğim ihale mevzuatı eğitiminde, bu birliklerde satın almayla ilgili ne kadar ilerleme sağlandığını, personel bilgi birikiminin ve tecrübesinin ne kadar yükseldiğini gözlemledim. E- ihale çalışmaları açısından da kamu hastane birlikleri önemli başarılara imza attılar. KİK ve Kamu Hastaneleri Kurumu işbirliğiyle münferit sözleşmelerde tamamen elektronik ihale yöntemi ilk olarak 30 Haziran 2013’te İstanbul Anadolu Güney Kamu Hastane Birliği’nde başarıyla uygulandı. Devamında, Erzurum, Kastamonu, Kayseri, Karaman gibi illerimizin kamu hastane birlikleri de e-münferit sözleşme ihalelerinde önemli başarılara imza attılar.

Bunları yazmamın sebebi şu: çeşitli sebeplerle kamu kurumlarının yeniden yapılandırılması gerekebilir. Bu son derece doğaldır. Ancak, bu yeniden yapılandırma sürecinde özveriyle çalışan personel mağdur edilmemeli. Birikmiş tecrübe ve yetişmiş insan kaynağı ziyan edilmemeli. Bu bağlamda, Sağlık Bakanlığımızın yeni yapılanmasında Kamu Hastane Birliklerinde 6 senede ortaya çıkmış olan sağlık alımlarındaki satın alma uzmanlığı korunmalı. Satın alma uzmanı olan kişiler maddi, manevi ve özlük hakları bakımından mağdur edilmemeli. Eğitimleri aksatılmamalı. Satın alma fonksiyonuna bir zamanlar olduğu gibi üçüncü sınıf ve kimse tarafından istenmeyen bir iş gözüyle bakılmamalı. Sözleşmeli uzman personel istihdamıyla ilgili 694 sayılı KHK’da yapılan düzenleme bu anlamda olumlu ancak pratik uygulamasının nasıl olacağı önemli. Bu düşüncelerle tekrar bu yeniden yapılandırma sürecinin Sağlık Bakanlığımız için hayırlı olmasını diliyorum.

Ümit ALSAÇ

Kamu İhale, Kamu İhale Sözleşmeleri ve EKAP Danışmanı

(E) Kamu İhale Kurumu/Kamu İhale Uzmanı

Ücreti mukabili eğitim ve danışmanlık talepleri için:

E-posta: ualsac@gmail.com